Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Amsterdam

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Amsterdam
Datering:
1462 - 1578
Orde of congregatie:
Franciscanen
Naam van het klooster:
Barvoeters
Plaatsnaam:
Amsterdam
Provincie:
Noord-Holland
Parochie:
Amsterdam-Nicolaas
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1462
Opheffing/laatste vermelding:
1578
Type:
Klooster, m
Geschiedenis:
In 1462 hadden enkele minderbroeders een huisje achter de Oudezijds Achterburgwal vlak bij de nieuwe stadsmuur betrokken met de bedoeling dit voorlopige onderkomen te laten uitgroeien tot een volwaardig klooster van tot de strenge richting binnen de Franciscaner Eerste Orde behorende observanten. Dit nu leidde tot een conflict met het Amsterdams stadsbestuur, dat vond dat er genoeg kloosters in Amsterdam waren. In 1462 kwam de gevierde volksprediker Johannes Brugman, die toen vicaris-provinciaal van de Keulse provincie van de observanten was, naar Amsterdam. Vanaf de kansel riep hij het volk op om zich in voornoemd conflict tegen het stadsbestuur te keren. In 1463 dicteerde hertog Filips de Goede de stichting en bouw van vorenbedoeld klooster en onttrok aldus de beslissing hierover aan de bemoeienis van de stadsregering. Het volk, dat van dit laatste geen weet had, schreef het nu toch kunnen realiseren van het klooster toe als een succes van de eerder door Brugman gehouden preken. Met de bouw van het gebouwencomplex werd in 1464 begonnen. Het groeide dankzij de steun van steenrijke poorters uit tot het grootste mannenconvent van de stad en besloeg een terrein, dat door de Kloveniersburgwal, Molensteeg, Oudezijds Achterburgwal en Barndesteeg begrensd werd. Bij de beeldenstorm in 1566 werd het klooster vernield en geplunderd. Om de orde te herstellen, stuurde de Spaanse koning Philips II in 1567 de Hertog van Alva. In Amsterdam nam hij zijn intrek in het klooster van de observanten en vestigde er zijn Raad van Beroerten, die weldra als de Bloedraad bekend stond. De Alteratie van Amsterdam in 1578 betekende het einde van het klooster. Na eerst nog geplunderd te zijn, vielen de gebouwen in handen van de stad. Op het terrein werd een aantal straten aangelegd, terwijl in het hoofdgebouw, dat nog lang bleef staan, woningen werden ingericht. De kapel werd al in 1588 afgebroken. Een brand in 1667 legde tenslotte dat wat er toen nog van het kloostercomplex nog over was in as
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel I, p. 23/24; Monasticon Batavum, Supplement, p. 18; F. A.H. van den Homberg, ‘Brugman of Brussel. Opwinding rond de oprichting van het Amsterdamse Observantenklooster in 1462-63’ in “Drieëntachtigste Jaarboek van het Genootschap Amstelodanum”, 1991, zie ook: https://amstelodamum-archief.nl/resources/1991_jb_83.pdf (15-12-2017); p13/14/18/22/23/31/33; A. Dlabacová, “Literatuur en observantie: De Spieghel der volcomenheit van Hendrik Herp en de dynamiek van de laatmiddeleeuwse tekstverspreiding” (Hilversum 2014), p. 116; N. Lettinck, “Praten als Brugman: de wereld van een Nederlandse volksprediker aan het einde van de middeleeuwen” (Hilversum 1999), p. 9/10; M. Mostert, 'Veelkleurige religie en zakelijk schriftgebruik. Religie en schrift in middeleeuws Holland', in: T. de Nijs en E. Beukers (eindredactie), “Geschiedenis van Holland I: tot 1572” (Hilversum 2002). p. 175; T. Bakker: “Middeleeuwse kloosters, begijnenhof en gasthuizen in Amsterdam”, website Theo Bakker’s Domein, http://www.theobakker.net/pdf/kloostersadam.pdf (15-12-2017), p. 35/36
Gebruikte websites:
Website Gemeente Amsterdam, https://www.amsterdam.nl/kunst-cultuur/monumenten/erfgoed-week/erfgoed-week-2/ (15-12-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-P022-003
VU Kloosterlijst nummer:
A39