Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Gorinchem

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Gorinchem
Datering:
1454 - 1572
Orde of congregatie:
Franciscanen
Naam van het klooster:
Bethlehem
Patroonheilige:
Onze Lieve Vrouw
Plaatsnaam:
Gorinchem
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
Gorinchem
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1454
Opheffing/laatste vermelding:
1572
Type:
Klooster, m
Geschiedenis:
Gorinchem viel aanvankelijk onder de invloedsfeer van de Utrechtse franciscanen, die vóór 1452 hier een termijnhuis hadden. Omstreeks die tijd vestigden zich in Gorinchem evenwel observante franciscanen, die onder de vicaris-provinciaal van de Keulse provincie ressorteerden. In 1454 betrokken ze hun klooster, dat de naam “Onze Lieve Vrouwe te Betlehem” kreeg en waarvan het aannemelijk is, dat het op de hoek van de Arkel- en de Haarstraat gelegen was. De bij dit klooster behorende kerkgebouw was in 1455 zover gereed, dat het hoofdaltaar geplaatst kon worden. In 1541 werden er aan dit gebouw aanpassingen c.q. uitbreidingen gerealiseerd. Bij de beeldenstorm in 1566 werd het klooster geplunderd en vernield. Dit was in 1572 opnieuw het geval, toen Gorinchem door de geuzen werd ingenomen. Negentien geestelijken uit Gorinchem werden toen gevangen genomen, waaronder de gardiaan, acht paters en twee broeders van het Gorinchemse franciscanen convent. Deze gevangenen, die als de martelaren van Gorkum bekend staan, werden naar Den Briel vervoerd en na langdurige foltering op last van Lumey, maar tegen het bevel van Willem van Oranje in, opgehangen in een turfschuur, die overeind was blijven staan van het ook in 1572 door de geuzen verwoeste klooster van de regulieren van het Sint Elisabethconvent in Rugge. Het kloostercomplex van het Gorinchemse convent werd in 1579 afgebroken. Het afkomend materiaal werd aangewend voor de verbetering van de fortificatiewerken van de stad en voor het herstel van de Grote Kerk
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel I, p. 74-75; Monasticon Batavum, Supplement, p. 55; H. van Hoogdalem, ‘Het klooster en de spaarbank’ in “Historische Reeks Oud-Gorcum”, nr. 9, 1995, p. 55-59; P. M. Floore,”Archeologische onderzoek van de begraafplaats van het Minderbroedersklooster aan de Varkenmarkt te Gorinchem (Zuid-Holland)“ (Rotterdam 1998), p. 2; G. Vermeesch, “Oorlog, steden en staatsvorming. De grenssteden Gorinchem en Doesburg tijdens de geboorte-eeuw van de Republiek (1570-1680)”(Amsterdam University Press 2006), p. 34; C.L. van Groningen, “De Alblasserwaard” (Zwolle 1992), zie ook: http://www.dbnl.org/tekst/gron052albl01_01/gron052albl01_01_0007.php (23-12-2017), p. 147
Gebruikte websites:
Monasticon Trajectense, http://www2.let.vu.nl/oz/monasticon/detail.php?ID=057 (23-12-2017); Website Instituut Meertens, http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/130 (23-12-2017); Website Heemkunde- en Erfgoedvereniging Nicolaus Poppelius vzw, http://www.nicolaus-poppelius.be/nicolaus.html (23-12-2017); Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Varkenmarkt_(Gorinchem) (23-12-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-P022-017
VU Kloosterlijst nummer:
G11