Zoeken in collecties

Omstreeks 1108 trok Willem van Champeaux, aartsdiaken van Notre-Dame in Parijs, met enkele leerlingen zich terug in een kluis, die gelegen was op de linkeroever van de Seine op een plek die aan martelaar Sint Victor van Marseille gewijd was. Daar stichtte hij de Orde van Sint-Victor, waarvan haar leden de Regel van Augustinus volgden aangevuld met de Victorine Liber ordinis, de leefregel waarnaar zij hun leven inrichtten. Deze leefregel, die zag op strikte ascese waar stilte en handenarbeid de boventoon voerden, werd met ondersteuning van Sint Bernard van Clairvaux hoogst waarschijnlijk vormgegeven door Gilduin, die de tweede abt was van de door Willem van Champeaux in 1113 in Parijs gestichte abdij van Sint Victor. Onder Gilduin ontwikkelde zich de Victorijnse theologische school, die met name in de 12e eeuw een invloedrijk centrum van theologische wetenschap en mystiek was. Vanaf de 14e eeuw maakte de abdij van Sint Victor moeilijke tijden door en werd in de 17e en vroege 18e eeuw geïdentificeerd met de jansenistische beweging. Met de Franse Revolutie kwam het einde. De abdijgemeenschap werd ontbonden en de kerk en andere gebouwen werden verkocht. Al in 1200 waren voor de vrouwelijk tak van de Orde van Sint-Victor alleen voor hen geldende constituties samengesteld, waardoor hun kloosters op institutioneel vlak een aparte plaats binnen de orde innamen. Ze waren niet vertegenwoordigd in het generaal-kapittel dat jaarlijks gehouden werd en voor het uitoefenen van het dagelijks bestuur konden ze zonder afhankelijk te zijn van een mannelijke vestiging hun abdis kiezen. In de 13e eeuw, van 1217 tot 1262, werd in de Zuidelijke Nederlanden een tiental vrouwenkloosters door de Orde van Sint-Victor gesticht of aan de orde toegevoegd. Dit in een tijd dat door de toename van de vrouwelijke bevolking, vooral in de steden, de vraag naar religieuze orden sterk toenam, terwijl terzelfdertijd de traditionele kloosterorden en canonieke orden hun deuren voor vrouwen sloten