Zoeken in collecties

Volgens de kroniek van de balije Utrecht zou de in 1271 of 1272 gestichte commanderij van Bunne in de beginjaren een klooster voor zusters van de Duitse Orde zijn geweest. Dit echter maar voor kort, want al in 1302 zouden er in dit klooster broeders gehuisvest zijn. Voorts zou het deel hebben uitgemaakt van de balije Westfalen in Münster en in de jaren veertig van de 14e eeuw door Gosen van Garnaar, landcommandeur van de balije Utrecht, zijn aangekocht. Van vorenstaande kan in andere geschriften dan genoemde kroniek evenwel geen bevestiging gevonden worden. Ook is het niet helemaal duidelijk welke rol Ludolf van Bunne, die vanaf 1288 gedurende enkele jaren landcommandeur van de balije Utrecht geweest is, bij de stichting van de commanderij van Bunne gespeeld heeft. Het meest plausibel is dat Ludolf, als ministeriaal van de bisschop van Utrecht, in Bunne leengoed van de bisschop had, dat hij met de vereiste toestemming van de bisschop bij zijn intrede in de Duitse Orde aan de orde schonk. Behalve in Bunne verwierf de commanderij, die ook het Duitse Huis der Heilige Maria te Bunne genoemd werd, goederen, renten en tienden in Noord-Drenthe en in de stad Groningen en omgeving. In 1289 droeg Gijsbert van Buckhorst het patronaatsrecht van de kerk te Eelde over aan de orde, terwijl in 1446 de kerk van Vries in de commanderij werd geïncorporeerd. Voorts stond er in Bunne een kapel, die ten behoeve van de inwoners van Bunne en Winde door priesters uit de commanderij bediend werd. Door de Gelderse Oorlogen, maar ook door wanbeheer van verschillende commandeurs geraakte de commanderij in de zestiende eeuw in een deplorabele financiële positie. Daarop droeg de landcommandeur in 1563 de commanderij met alle rechten over aan Johan van Ewsum en kreeg de orde in ruil daarvoor bezittingen te Woudsend in Friesland. Kort na 1580 werd de kapel in Bunne afgebroken en werd de grond tot begraafplaats ingericht. In de 18e verwerd het Huis te Bunne tot een boerderij