Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Bergambacht

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Bergambacht
Datering:
1407 - 1572
Orde of congregatie:
Reguliere Kanunniken van Sint Augustinus
Naam van het klooster:
Den Hem
Patroonheilige:
Sint Michael
Plaatsnaam:
Bergambacht
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
Bergambacht ('s-Heeraartsberg)
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1407
Opheffing/laatste vermelding:
1572
Type:
Klooster, m
Geschiedenis:
In 1396 gaf Guy van Chastillon, heer van Schoonhoven, aan enige vrome burgers toestemming om op een tussen Schoonhoven en Bergambacht gelegen zandrug, de Hem geheten, een klooster te stichten. Ten gevolge van de Arkelse oorlog in 1401 mislukte evenwel een eerste poging daartoe. Meer succes had het initiatief, dat ondernomen werd door de in Schoonhoven geboren Willem Clinckaert, toen hij in 1407 vanuit het Deventer Heer Florenshuis met enkele medebroeders in Schoonhoven terugkeerde. Het toen tot stand gebrachte convent, dat meteen al in 1407 de derde regel van Sint Francis aannam en zich bij het Kapittel van Utrecht aansloot, scheidde zich af van de parochie toen het in voornoemd jaar onder meer het recht op het hebben van een eigen kapel en een eigen begraafplaats verkreeg. In 1409 werd de kapel aan Sint Michaël toegewijd. In 1418 ging het Den Hem geheten convent over tot de regel van Sint Augustinus en maakte vanaf toen deel uit van het Kapittel van Sion, waarvan Willem Clinckaert, die toen prior van Den Hem was, de drijvende kracht was. Kort na 1424 werd vanuit Den Hem het regulierenconvent Hemsdonk te Brandwijk gesticht. Door talrijke schenkingen verwierf het convent veel grond met een oppervlakte in 1571 van ruim 268 morgen, ofwel 227 hectare. De broeders hielden zich bezig met handenarbeid, waarvan het afschrijven en het later drukken van boeken het meest in het oog springt. In 1495 werden de kerk en het klooster door blikseminslag getroffen. De gebouwen, vooral de kapel, liepen daardoor veel schade op. Mede met financieel ondersteuning van de gezamenlijke in Kapittel van Sion verenigde kloosters werd tot herstel van deze schade gekomen. In 1572 werd het kloostercomplex door de geuzen onder aanvoering van Lumey verwoest. De kloosterinkomsten werden In 1599 door de Staten van Holland aan de stad Gorinchem voor een nieuw gasthuis toegewezen, met de verplichting daaruit ook de aan de overgebleven broeders van Den Hem uit te keren alimentatie te bekostigen
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel I, p. 175, Monasticon Baravum, Supplement, p. 142, Monasticon Bartavum , Deel II, p. 171; H. van Engen, “De derde orde van Sint-Franciscus in het middeleeuwse bisdom Utrecht: Een bijdrage tot de institutionele geschiedenis van de Moderne Devotie” (Hilversum 2007), p. 365; C.L. van Groningen, “De Krimpenerwaard” (Zwolle 1996), zie ook: http://www.dbnl.org/tekst/gron052krim02_01/gron052krim02_01_0007.php (03-07-2017), p. 133; K. Goudriaan, ‘Het eerste vrouwenklooster van Oudewater’, in “Heemtijdinghen”, 35 (1999), p. 12; K. Goudriaan: ‘De derde orde van Sint Franciscus in het bisdom Utrecht: Een voorstudie’ in “Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis 1” (Hilversum 1998), p. 244; L. Ouweneel, ‘Het klooster Sint Michiel in den Hem 1396 – 1572’ in “Het leven in Schoonhoven”, nr. 6 Geloof (2011), zie ook: http://www.historischeuitgavenschoonhoven.nl/pdf/hlis6.pdf (03-07-2017); A. de Haan, ‘Het klooster op de Brandwijkse Donk’ in “Jaarboek 1983 Alblasserwaard en Vijfheerenlanden”, zie ook: Website Historische Vereniging Binnenwaard, www.binnenwaard.nl/archieven/artikelen/details/het-klooster-op-de-brandwijkse-donk/ (09-07-2017)
Gebruikte websites:
Website Nationaal Archief, http://www.gahetna.nl/collectie/archief/ead/index/eadid/3.18.26/node/c01%3A2.c02%3A1./anchor/descgrp-context-bioghist (02-07-2017); Website Historische Vereniging Schoonhoven, http://historischeverenigingschoonhoven.nl/het-klooster-aan-de-hem/ (02-07-2017); Website Historische Vereniging Binnenwaard, http://www.binnenwaard.nl/archieven/artikelen/details/het-klooster-op-de-brandwijkse-donk/ (02-07-2017)
ENK Monasticon nummer:
ME-P041-008
VU Kloosterlijst nummer:
H47