Zoeken in collecties

In 1031 schonk de Paderbornse Bisschop Meinwerk, die uit erfenis veel goederen in de Nederlanden verkregen had, een deel van deze bezittingen aan abdij Abdinghof te Paderborn om zo in het onderhoud van deze, door hem gestichte abdij te kunnen voorzien. Deze goederen lagen voor een groot deel in Putten en omgeving. Aanvankelijk werden deze goederen door leken beheerd. Sinds 1489 volgde evenwel de aanstelling van een monnik als beheerder met de titel cellarius of kellenaar en werd er vanaf toen van de kelnarij van Putten gesproken. De bezittingen van de kelnarij kenden een eigen hofrecht. Deze hofrechten, waarvan de oudste uit 1152 dateren, werden door de abt van het klooster vastgesteld. Naast het ambtsgericht, dat jaarlijks in deze streken gehouden werd, kende de kelnarij een eigen hofgericht, waarbij een advocatus belast was met de rechtspraak. De kelnarij was tevens pastorie van het kerspel Putten, dat sinds 1381, evenals het kerspel Voorthuizen, aan de abdij Abdinghof was geïncorporeerd en door monniken werd bediend. In 1502 brandde de kelnarij tot de grond toe af. In 1517 werd de omgeving van Putten en Voorthuizen platgebrand en viel de kelnarij opnieuw ten prooi aan de vlammen. In 1572 werd de kelnarij door de geuzen geplunderd en de kellenaar op de vlucht gejaagd, die echter in 1575 terugkeerde. In 1802 werd de abdij Abdinckhof in Paderborn opgeheven. De goederen vervielen toen aan het koninkrijk Pruisen, dat ook op de goederen in Putten aanspraak maakte. In 1806 kwamen deze goederen echter, na veel discussies met Pruissische autoriteiten, aan het gewest Gelderland. In 1810 werd het gehele gebied kroondomein en daarmee kwam een einde aan acht eeuwen geschiedenis van de kelnarij van Putten