Zoeken in collecties

In 1215 schonk hertog Hendrik III van Limburg de hof van Mechelen aan het Johannieter hoofdhuis te Keulen, dat onder de balije Chantraine viel. Daarnaast begiftigde hij de Johannieters tevens met zowel het landgoed Ubhoven als het patronaatsrecht van de kerken van Mechelen, Wahlwiller en Hongen. In 1243 realiseerde de Johannieters op voornoemd hof de gebouwen voor de commanderij, die naast klooster ook de functie van boerenhoeve hadden. Van dit complex zal een kapel geen deel uitgemaakt hebben, aangezien de commanderij, zoals reeds vermeld, het patronaatsrecht bezat van de kerk te Mechelen, die pal naast de commanderijgebouwen stond. De commanderij, die over een aanzienlijk grondbezit beschikte, had een eigen schepenbank, die recht sprak in geschillen, die goederen en personen betroffen die tot het gebied van de commanderij behoorden. Voor geschillen, waarop als sanctie lijfstraffen stonden, was evenwel niet de commandeur maar de schepenbank van baronie Wittem competent. De commandeur was tevens medebestuurder van de baronie. Als zodanig was hij verantwoording verschuldigd aan de heer van Wittem. Daar tegenover stond dat hij als hoofd van de commanderij zelfbeschikkingsrecht had. In het midden van de 16e eeuw werd het huidige Zuid-Limburg bij voortduring door oorlogsgeweld geteisterd. Zo ook de commanderij te Mechelen, waarvan binnen relatief korte tijd de bezittingen tot twee keer toe afbrandden. De laatste keer in 1579 tijdens het beleg van Maastricht door de hertog van Parma. De toen totaal verwoeste kloostergebouwen werden niet herbouwd. In 1585 vertrokken de Johannieters uit Mechelen. Ze vestigden zich toen in het Johannieter huis in Aken. De hoeve bleef wel verder functioneren onder de naam ‘Herrenhof’ of ‘Heerenhof’, waarvan de Johannieters voorshands het eigendom behielden.Toen Napoleon in 1794 ook Zuid Nederland veroverde, werden kerkelijke instellingen opgeheven en het kerkelijk bezit geconfisqueerd. Zo raakte de Johannieter Orde de Heerenhof kwijt