Zoeken in collecties

In 1430 nam heer Jan II van Culemborg het initiatief tot het in Culemborg stichten van een klooster van de Sepulcrijnen, die behoorden tot de Orde van het Heilig Graf van Jeruzalem, een geestelijke ridderorde die uit de tijd van de kruistochten stamde. Schenkingen ten behoeve van deze stichting werden gedaan door zijn echtgenote, Aleida van Götterswick. Aanvankelijk zou het klooster in de “Oude Stad” gebouwd worden, maar toen het kapittel van de Barbarakerk zich daartegen verzette, werd uitgeweken naar een locatie gelegen tussen de tegenwoordige Zandstraat, de Prijssestraat en de Kloosterstraat in de “Nieuwstad”. De kort na 1430 begonnen bouw van het klooster, dat de naam Jerusalem kreeg, kwam in 1492 onder heer Jasper van Culemborg gereed. In 1494 volgde de wijding van het hoogaltaar. Het Jeruzalemklooster beschikte in 1504 over een kopie van het Heilige Graf in Jeruzalem, die bekostigd was door Elisabeth van Culemborg, oudste dochter en erfgename van Jasper van Culemborg. Het werd bij de Beeldenstorm van 1566 geheel vernield en werd daarna niet meer hersteld. Ook de kloosterkerk raakte bij de Beeldenstorm zwaar beschadigd. Het klooster zelf bleef echter gespaard. In 1573 verleende het convent behalve aan de eigen gemeenschap ook onderdak aan de norbertijnen van de in dat jaar verwoeste abdij Mariënweerd nabij Beesd. Na de Reformatie raakte het Jeruzalemklooster in verval. Van de kerk stortte het hoogkoor met de toren in. De stad verkocht toen het kloosterterrein met dat wat er van de kloostergebouwen nog over was. Gevelgedeelten van het klooster, die verwerkt werden in de nieuwbow die toen verrees, herinnert thans nog met de namen Kloosterstraat, Kapelhof en Jeruzalem aan het eertijds bestaan van het Jeruzalemklooster