Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Gouda

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Gouda
Datering:
1418 - 1439
Orde of congregatie:
Franciscanen
Naam van het klooster:
Franciscanen I
Plaatsnaam:
Gouda
Provincie:
Zuid-Holland
Parochie:
Gouda
Destijds gewest:
Holland
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1418
Opheffing/laatste vermelding:
1439
Type:
Klooster, m
Geschiedenis:
In 1416 verzocht het stadsbestuur van Gouda aan de Provinciaal van de Keulse provincie, om in Gouda een minderbroederklooster te mogen vestigen. In 1418 werd dit verzoek door de generaal van de Franciscaner Orde gehonoreerd. Ook de Utrechtse bisschop Frederik van Blankenheim en paus Martinus V verleenden hun toestemming. De afspraak werd toen gemaakt, dat er in het klooster niet meer dan twintig broeders gehuisvest zouden worden, dat er per straat maar een keer per week zou worden gebedeld en dat, wanneer de observantie niet strikt onderhouden werd, de broeders de stad zouden moeten verlaten. Al in 1418 namen onder de rechtsmacht van de provinciaal van de Keulse Provincie ressorterende observante franciscanen hun intrek in het tussen de Spieringstraat en de Groeneweg aan de zuidzijde van beide straten gelegen klooster, dat het eerste observantenklooster in de Noordelijke Nederlanden was. De reden, dat het stadsbestuur om vestiging van observanten in Gouda verzocht, dient niet alleen gezocht te worden in de goede reputatie die de observanten als zielzorgers hadden of in hun geleerdheid, die de stad van nut kon zijn, maar vooral in het armoede-ideaal, dat één van de grondbeginselen van de Franciscaanse eerste orderegel is en dat van de observanten volledige bezitloosheid vereiste. Door de observanten werden dan ook geen goederen verworven, die aldus in “de dode hand” geraakten, zoals dat wel ten aanzien van de andere kloosters in Gouda het geval was. In 1422 werd de kloosterkapel samen met het kerkhof gewijd. De grote stadsbrand in 1438 legde het klooster volledig in as en moest toen van de grond af weer opgebouwd worden. In 1439, vlak na de stadsbrand, kwam het echter tot een herstichting van het klooster. Niet geheel duidelijk is wat daarvan de reden was. Zeker is, dat hertog Filips van Bougondië hier de hand in had. Op diens bevel werden zes minderbroeders uit Sint-Omaars naar Gouda gestuurd, die er het klooster hervormden en de broeders uit hun klooster verjoegen
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel I, p. 77/78; K. Goudriaan, ‘Fervente vroomheid in een bange tijd’ in “Duizend jaar Gouda: een stadsgeschiedenis” onder redactie van P.H.A.M. Abels, K. Goudriaan, N.D.B. Habermehl en J.H. Kompagnie (Hilversum 2002), p. 196/197; J.A. de Kok, “Acht eeuwen minderbroeders in Nederland. Een orientatie” (Hilversum 2007), p. 101-104; K. Goudriaan, ‘De verdwenen kloosters’ in “Gouda” ( Wim Denslagen ed.), Zwolle 2001, zie ook: http://www.dbnl.org/tekst/dens002goud01_01/dens002goud01_01_0014.php (27-12-2017), p. 117/172/173/187/188; J. Taal, Proefschrift “De Goudse kloosters in de middeleeuwen” (Universiteit Nijmegen 1960), zie ook: http://repository.ubn.ru.nl/bitstream/handle/2066/107577/mmubn000001_360228704.pdf?sequence=1, p. 29-33/63-65/86/116/128/129/134 ; H. van Dolder-de Wit, ‘Goudse kloosters in de middeleeuwen (4), Het Minderbroedersklooster’ in “Tidinge van die Goude”, 15 (1997), nr.4, p. 113/114; A. Dlabacová, “Literatuur en observantie: De Spieghel der volcomenheit van Hendrik Herp en de dynamiek van de laatmiddeleeuwse tekstverspreiding” (Hilversum 2014), p. 33/38/39
Gebruikte websites:
Website Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Kloosters_in_Gouda#Minderbroedersklooster (27-12-2017
ENK Monasticon nummer:
ME-P022-019
VU Kloosterlijst nummer:
G47