Zoeken in collecties

Uw zoekacties: Vestigingsplaats: Nijmegen

zzOUD Databestand kloosters in Nederland

beacon
 
 
Erfgoedstuk
Vestigingsplaats
Vestigingsplaats: Nijmegen
Datering:
1455 - 1591
Orde of congregatie:
Franciscanen
Naam van het klooster:
Dal van Josaphat
Patroonheilige:
Sint Michael (kerk); Sint Bernardinus (kapel)
Plaatsnaam:
Nijmegen
Provincie:
Gelderland
Parochie:
Nijmegen
Destijds gewest:
Gelre
Bisdom:
Utrecht
Stichting/eerste vermelding:
1455
Opheffing/laatste vermelding:
1591
Type:
Klooster, m
Geschiedenis:
Het observantenklooster in Nijmegen, dat de naam Dal van Josaphat kreeg, kwam vermoedelijk door bemoeienis van Johannes Brugman in 1455 tot stand. Aanvankelijk lag dit klooster buiten de stadsmuren in dat gedeelte van de benedenstad dat zich uitstrekte tussen de Lange Hezelstraat en de Waalkade. In 1456 werden het klooster, de kerk, de kapel van de infirmerie en het kerkhof gewijd. Voor een vrij schootveld wanneer het Bourgondische leger van Karel de Stoute zou naderen om de stad in te nemen, hetgeen in 1473 daadwerkelijk het geval was, werden alle gebouwen die onmiddellijk buiten de stadsmuren lagen, waaronder het observantenklooster, gesloopt. De belofte werd gedaan, dat het verwoeste klooster van stadswege herbouwd zou worden. Deze belofte werd echter niet nagekomen. De observanten waren toen genoodzaakt om geheel op zichzelf aangewezen tot deze herbouw over te gaan. In 1477 werd het klooster opnieuw afgebroken. Een in de Papengas binnen de stadsmuren gelegen nieuw klooster, in het tot stand komen waarvan het stadsbestuur de observanten nu wel genoegzaam tegemoet kwam, werd in 1490 betrokken. Bij de beeldenstorm in 1579 werden kerk en klooster geplunderd. In 1580 moesten de observanten de stad verlaten. Hun klooster heeft toen als tijdelijk verblijf gediend voor de dominicanen, die hun klooster en kerk aan de Broerstraat aan de calvinisten hadden moeten afstaan. Toen in 1585 Spaansgezinde katholieken de macht weer in handen kregen, keerden de observanten terug. Ze moesten de stad echter voorgoed verlaten toen in 1591 de stad definitief in Staatse handen overging. De kerk werd in 1595 afgebroken. Een gedeelte van het klooster werd verkocht, een ander gedeelte ingericht tot Oud-Mannenhuis. Later nam het leger het in gebruik als kazerne, dat als Waalkazerne bekend stond. Toen het leger het in 1920 verlaten had, werden plannen gemaakt voor een herstructurering van het gebied. Dit resulteerde in het eerste grootschalige stedelijke vernieuwingsproject in Nijmegen
Gebruikte literatuur:
Monasticon Batavum, Deel I, p. 152/153; Monasticon Batavum, Supplement, p. 120; J.A. de Kok, “Acht eeuwen minderbroeders in Nederland. Een orientatie” (Hilversum 2007), p.  106; F. Gorissen, “Stede-atlas van Nijmegen” (Arnhem 1956), p. 112/119/129; A.J. Maris, Proefschrift “De reformatie der geestelijke en kerkelijke goederen in Gelderland, in het bijzonder in het Kwartier van Nijmegen” (Universiteit Utrecht 1939), p. 273/280/374
Gebruikte websites:
Website Huis van de Nijmeegse Geschiedenis, https://www.huisvandenijmeegsegeschiedenis.nl/info/Klooster_%E2%80%9CDal_van_Josaphat%E2%80%9D (10-01-2018); Website Huis van de Nijmeegse Geschiedenis, https://www.huisvandenijmeegsegeschiedenis.nl/info/Beleg_en_inname_in_1473 (21-02-2018); Website Stichting Noviomagus .nl, http://www.noviomagus.nl/h1.php?p=Specials/Stratenloop/Stadscentrum.htm (10-01-2018)
ENK Monasticon nummer:
ME-P022-043
VU Kloosterlijst nummer:
N32