Zoeken in collecties

De Congregatie van de Broeders van Amsterdam werd in 1851 in Amsterdam gesticht door de priesters Petrus Johannes Hesseveld en Arnoldus Frentrop sj. Eerstgenoemde was rector van het St. Aloysiusgesticht in Amsterdam. Dit gesticht was opgericht door de Heerenvereeniging van Weldadigheid van de Allerheiligste Verlosser. President van deze vereniging was Frentrop, die zich van 1836 tot 1852 als priester in Amsterdam inzette voor zwerfkinderen. Het St. Aloysiusgesticht, dat aanvankelijk bestond uit een paar armelijke huisjes en een turfschuur, was een instelling voor de opvang van kansarme jongens, die (half)wees waren of door hun ouders aan hun lot waren overgelaten. Directe aanleiding voor het stichten van de congregatie was dat de broeders van Maastricht, die zich tot dan toe in het St. Aloysiusgesticht van de zorg hadden gekweten, hun werk daar beëindigden. De congregatie kreeg pas in 1855 haar definitieve naam: Congregatie van de Broeders van Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten, die in de wandelgangen ook wel broeders van Amsterdam of, naar het blauwe koord om hun toog, broeders met de blauwe koorden genoemd werd. De congregatie legde zich aanvankelijk toe op opvang van en onderwijs -vooral beroepsonderwijs- aan kansarme jongens, dat zich later ook tot zeer moeilijk opvoedbare kinderen uitbreidde, terwijl justitiële kinderbescherming toen eveneens tot haar taak ging behoren. De congregatie, die een congregatie was van bisschoppelijk recht, werd aanvankelijk bestuurd door priester-directeuren, die het gezag van de bisschop van Haarlem vertegenwoordigden. Dit leidde ertoe, dat leden van de geestelijkheid in alle geledingen van organisaties doordrongen. Pas in 1925 mocht de congregatie voor het eerst een algemene overste uit haar midden benoemen. In 1852 vestigde de congregatie in de buurtschap Heibloem bij Heythuysen haar eerste communiteit buiten Amsterdam, gevolgd door een groot aantal vestigingen in Nederland en in een later stadium in Canada, China en Indonesië

Het precieze beginjaar van de broeders is niet geheel duidelijk: zowel 1697 als 1722 worden genoemd, terwijl er in ieder geval in 1715 een vereniging is gesticht. De broeders waren lange tijd enkel actief in Huize Padua te Boekel. Zij vormden de eerste franciscaanse tertiarissencongregatie in Nederland. Vanaf 1742 zorgden zij voor geestelijk gehandicapten en psychiatrische patiënten. In 1871 werd men officieel een congregatie die vanaf 1901 gelieerd is aan de capucijnen. In 1940 sloten de Broeders van de Onbevlekte Ontvangenis en de H. Franciscus zich bij hen aan

Benedictus van Nursia (480-547), die beschouwd wordt als patriarch van het westerse monnikenleven, schreef een regel voor monniken die in eerste instantie bedoeld was voor de monniken van de Abdij van Monte Casino, waarvan hij abt was. Deze “Regula Benedicti “ vormt een handleiding waarin het geestelijke, sociale en materiële leven van de monniken geregeld is en dat gedragen wordt door drie pijlers: het gebed, de lezing en de arbeid. Doel is, dat de monnik als mens geleidelijk groeit tot innerlijke heelheid en tot het geluk om God boven alles en allen lief te hebben. De benedictijnse monnik legt drie geloften af: de gelofte van stabiliteit (het zich levenslang verbinden aan één vaste monnikengemeenschap), de gelofte van trouw aan een monastiek levensgedrag (het leiden van een celibatair leven zonder enig bezit) en de gelofte van gehoorzaamheid aan de kloosterregel (het gehoorzaam zijn aan de Regel van Benedictus). In de middeleeuwen werden binnen de grenzen van het huidige Nederland om en nabij de 25 benedictijnse kloosters gesticht. Op de huidige Sint Adelbertabdij in Egmond na, die feitelijk de heroprichting vormt van het daar in het midden van de 10e-eeuw gestichte benedictijnenklooster, zijn al deze klooster opgeheven, het overgrote deel ten tijde van de Reformatie. Aan het begin van de 20e-eeuw vestigden zich vanuit Frankrijk, vanwege het antiklerikale beleid daar, weer benedictijnen in Nederland en wel het eerst in Oosterhout. Vanuit de daar gestichte Sint Paulusabdij werd de Sint Adelbertabdij in Egmond, de Sint Willibrordsabdij bij Doetinchem en de abdij Sint Benedictusberg te Lemiers (Vaals) gesticht

Met als lijfspreuk Adveniat Regnum Tuum (= Uw Rijk komen) stelde de seculiere priester Emmanuel d’Alzon (1810-1880) zich uit liefde tot God tot doel om in de geseculariseerde en antireligieuze maatschappij, waartoe de politieke beroeringen in de 19e eeuw in Frankrijk geleid hadden, de rechten en de belangen van God met alle kracht te verdedigen en te herstellen. Indachtig het adagium “Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst” richtte hij in Nîmes in 1845 een aan Beata Maria in Coelos Assumpta (Maria Tenhemelopneming) toegewijd college op, waar, in tegenstelling tot het staatsonderwijs dat in handen van leken berustte, naast onderwijs, tevens de nodige aandacht besteed werd aan vorming en opvoeding overeenkomstig de christelijke principes. Voor zijn ideaal wist Emmanuel d’Alzon enkele priesters en leken te winnen die zich onder zijn leiding als leraar aan voornoemd college verbonden. Na een voorbereidingstijd van vijf jaar legde Emmanuel d’Alzon met vier medewerkers in de kerstnacht van 1850 de religieuze geloften af. Dit markeerde het ontstaan van een nieuwe congregatie, waarvan de constituties op de regel van St. Augustinus gebaseerd zijn en die, met verwijzing naar de beschermheilige van voornoemd college, als naam “Augustijnen (of priesters) van de Assumptie” kreeg en waarvan de leden gewoonlijk assumptionisten genoemd worden. Mede vanwege het sterk antiklerikale beleid van minister E. Combes, dat in Frankrijk leidde tot het doorvoeren van een drastische scheiding tussen kerk en staat, verlieten de assumptionisten begin twintigste eeuw Frankrijk om zich elders in Europa en Amerika te vestigen. Zo ook in Nederland, waar het in de noordoostelijke buitenwijken van Parijs gevestigde noviciaat van de assumptionisten naar Gemert uitweek. Tot de taken en activiteiten van de assumptionisten behoren/behoorden onderwijs, pastoraal werk, evangelieverkondiging, catechese, christelijke lectuurvoorziening, opleiding en uitzending van zendingswerkers en missionarissen