Zoeken in collecties

Onder voorwaarde dat zij er binnen twee jaar een gemeenschap van broeders des gemenen levens zouden vestigen, droegen de schepenen van Harderwijk in 1441 een daartoe door hen aan de Straat van Sevenhuysen aangekocht huis en erf over aan de broeders van het Gregoriushuis te Zwolle, waar Dirk van Herxen toen rector was. In 1442 kwamen de broeders door schenking tevens in het bezit van een belendend huis. In voormelde gebouwen vestigden de broeders zich. Hun huis kreeg, evenals in Zwolle, de naam Gregoriushuis. Veelal werd het echter het Fraterhuis genoemd. De broeders exploiteerde krachtens een overeenkomst met de stad een convict, Kleine Fraterhuis genaamd. Het lag aan de overzijde van de Vijhestraat schuin tegenover het fraterhuis. Hier genoten scholieren, die de stadsschool bezochten, tegen betaling en soms kosteloos kost en inwoning. Ook boden de broeders hen begeleiding en geestelijke zorg. Zelf gaven de broeders geen onderwijs. In het begin kende de stichting vele, niet nader aangeduide moeilijkheden. Wellicht speelde de pest hier een rol. Het kerkhof van de broeders werd, evenals het altaar in hun kapel, in 1459 gewijd door Jodocus Borre, bisschop van Hieropolis en vicaris-generaal van de Utrechtse bisschop David van Bourgondië. Het Harderwijkse huis, dat van de beeldenstorm zowel in 1566 als in 1572 het nodige te lijden had gehad, werd in 1578 opgeheven. Het beheer van de goederen kwam toen bij rentmeesters te berusten. Het stadsbestuur sloot met de broeders in 1580 een overeenkomst, waarin onder meer de ontruiming van zowel het Fraterhuis als het Kleine Fraterhuis geregeld werd. In 1587 werd de kapel van het Fraterhuis als pesthuis in gebruik genomen. In 1600 besloot het stadsbestuur in de gebouwen van het Fraterhuis een athenaeum te vestigen, dat Veluws Gymnasium maar ook wel Gymnasium Illustre genoemd werd